Ermeni Milleti mi yoksa Ermeni Cemaati mi ?
14/09/2014
Ziazan
29/09/2014Katolik Ermeni Milleti ve Milli Piyango
Kimimizin yıl başlarında hatırladığı, kimilerimizin ise müdavimi olup düzenli olarak şanslarını denedikleri Milli Piyango çekilişleri. Talih kuşunun kendilerine konup konmayacağını bekleyerek bir ömür geçiren insanlar.
Osmanlı İmparatorluğu’nda piyango çekilişleri levantenler ve gayr-i Müslim tebaa arasında başlamıştır.
1856 yılında (Cemaziyülevvel 1273) Ermeni Katolik Kilisesinin güvence vermesiyle bir eşya (İstanbul Yeşilköy’de evler ve arsalar) ve para karma piyangosu düzenlenmiştir. Bu konuyla ilgili (Ceride-i Havadis’ ten) iki gazete ilanı aynen şöyledir.
Ceride-i Havadis
“Bundan evvel cerideye derc ile beyan olduğundan herkesin malumu olduğu üzere Ayastefanoz’daki evler ve arsalar ve verilecek akçelerin piyangosu 273 senesi Cemaziyülevvelinin birinci günü Beyoğlu’nda tiyatroda çekilecektir. İşbu piyango on hisseye taksim olunup on numara kazanacaktır. Kazanılacak şeyin bahası dörtyüz yetmiş bir bin kuruşa baliğdir. Ermeni Katolik Milleti Patrikhanesi kefaleti ile müstakilen yevm-i mezkurda çekileceğinden kazanan numaraların sahipleri bilyetolarını batrikhaneye götürdüğü gibi bedeli kendisine teslim olunacaktır. Bu piyango bilyetolarının satılan başlı merkezi Beyoğlu’ na doğru Galata Mevlevihanesi ‘nin üst tarafı ve her bilyetosu beş kuruşa olarak o n bilyeto birlikte alanlara bir bilyeto ziyade bila semen ita kılınacaktır ve kazanan numaralar cümle gazetelerde zikr ve beyan ile iadn ettirilecektir. “
Günümüz Türkçesi ile gazete ilanın çevirisi:
Bundan evvel gazeteye yazılarak ilan edilen, herkesin malumu olduğu üzere Ayastefanoz’daki (Yeşilköy’deki) evler ve arsalar ve verilecek akçelerin piyangosu 1856 yılı Mayıs ayının birinci günü Beyoğlu’nda tiyatroda çekilecektir. İşbu piyango on hisseye bölünüp on numara kazanacaktır. Kazanılacak şeyin değeri 471.000 kuruşa ulaşmıştır. Ermeni Katolik Milleti Patrikhanesi güvencesi ile bağımsız olarak sözü geçen günde çekileceğinden kazanan numaraların sahipleri piyango biletlerini patrikhaneye götürdüğü gibi bedeli kendisine teslim edilecektir. Bu piyango biletleri Beyoğlu’na doğru Galata Mevlevihanesi’nin üst tarafında satılmaktadır ve her bilet 5 kuruştur. 10 bilet alana 1 bilet ücretsiz verilecektir. Kazanan numaralar bütün gazetelerde beyan edilecektir.
1880’li yıllarda ise , Gayr-i Müslüm anasırın milli cemaatleri , yani Rum, üç Ermeni , Yahudi vb. topluluklar arasında piyango yoluyla gelir sağlama uygulamaları yayılmıştı. Danıştay’ın Tanzimat Dairesi kararıyla, kişisel amaçlı piyango düzenlemek yasaklanmıştı. Genel hayır amaçlayanlarınsa 50.000 kuruşa kadar olanları yerel yönetimlerin yani valilik ve mutasarrıflıkların, bundan büyük miktarda piyangolar içinse Ticaret Bakanlığı aracılığı ile hükümetin iznine bağlanmıştır.
Ermeni Milleti mi yoksa Ermeni Cemaati mi ? başlıklı yazımızda da değindiğimiz gibi Cedide-i Havadis gazetesindeki ilanda da Ermeni Katolik Milleti Patrikhanesi olarak ilan verilmiştir. Konuyla ilgili yazımıza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
http://ermenikulturu.com/ermeni-milleti-mi-yoksa-ermeni-cemaati-mi/
Derleyen ve yazan
Ardziv Makriküği
Kaynak: www.millipiyango.gov.tr
