Halep Ermenileri – Harout Ekmanian
17/04/2015
Taniel Varujan ve Anma Gecesi
01/05/2015

Başbakanlık’tan 24 Nisan Açıklaması

Türkçe 24 Nisan Açıklaması:

SAYIN BAŞBAKANIMIZIN, OSMANLI İMPARATORLUĞU’NUN YIKILIŞ DÖNEMİNDE HAYATINI KAYBEDEN OSMANLI ERMENİLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMASI

“Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında, asırlardır barış ve kardeşlik içinde bir arada yaşamış olan farklı etnik ve dini kökenden pek çok Osmanlı vatandaşı, hafızalarda derin izler bırakan büyük acılar yaşadılar.

Birinci Dünya Savaşı koşullarında bu acıları yaşayan, farklı etnik ve dini kökene mensup milletlerin torunları olarak yaşananları anlıyor, hayatını kaybeden masum Osmanlı Ermenilerini saygıyla anıyor, torunlarına taziyelerimizi sunuyoruz.

Osmanlı Ermenilerinin hatırasına ve Ermeni kültürel mirasına sahip çıkmak Türkiye için tarihi ve insani bir görevdir.

Bu anlayışla, bu yıl 24 Nisan günü Ermeni Patrikhanesince düzenlenecek dini bir törenle, Osmanlı Ermenileri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de anılacaktır.

Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde, 23 Nisan 2014 tarihinde yayınladığı mesajda belirtildiği gibi, ‘Türkiye ve Ermenistan’ın, birlikte, kendilerine yakışır bir törenle’ Osmanlı Ermenilerini anmaları çok daha anlamlı olurdu.

Tarih siyasete alet edilmediğinde, bu olgun ve erdemli duruşun gerçekleştirileceğine inanıyoruz.

Kadim Anadolu medeniyeti tarihimize sahip çıkmayı, sevincimizi ve acımızı birlikte anmayı, yaralarımızı birlikte sarmayı ve geleceğe birlikte bakmayı öğretmiştir.

Hrant Dink’in ölüm yıldönümü vesilesiyle 20 Ocak 2015 tarihinde yayınladığım mesajda ifade ettiğim üzere ‘iki kadim halkın birbirini anlama ve birlikte geleceğe bakma olgunluğuna ulaşmaları mümkündür.’

Bugün de, tarihi sorumluluğumuzun ve insani görevimizin bir gereği olarak, acılar arasında ayırım gözetmeden yüzyıl önce yaşanan olaylarda hayatını kaybedenleri saygıyla hatırlıyoruz, öte yandan, acılarımızın hafiflemesi için hayatını kaybedenleri hatırlamak kadar, geçmişle dürüstçe yüzleşmenin de önemli olduğuna inanıyoruz.

Birinci Dünya Savaşı’nda yaşananların nedenlerini ve sorumlularını tespit etmek mümkündür. Ne var ki, her şeyi tek bir kelimeye indirgeyerek, sorumluluğu genellemeler yoluyla sadece Türk milletine yüklemek, hatta bunu bir nefret söylemiyle birleştirmek vicdanen de hukuken de sorunludur. Yüz yıl önce Türk ve Müslüman Osmanlı vatandaşlarının maruz kaldığı sürgün ve katliamların derin izleri bugün de hafızalardadır. Bu gerçeği görmezden gelmek, acılar arasında ayırım gözetmek, tarihi bakımdan yanlış olduğu kadar vicdanen de kabul edilemez. Nitekim geride bıraktığımız yıllar, çatışan hafızaların birbirine dayatılmasının sonuç getirmeyeceğini göstermiştir.

Bu çerçevede, tüm Osmanlı vatandaşlarının hafızasına ve vicdanına saygı gösterilmesi, seslerine kulak verilmesi gerekmektedir. Hakikate ulaşmak için adil hafıza, duygudaşlık, saygılı bir dil, makul ve nesnel bakış yeterlidir. Türkiye, tüm görüşlerin serbestçe dillendirilip, özgürce tartışılabildiği, her türlü belge ve bilginin soruşturulabildiği bir ortam sağlayarak, ortak geleceği inşa etme hedefi doğrultusunda önemli pozitif adımlar atmaktadır.

Yüz yıl önce, sevinç ve hüzünde aynı kaderi paylaşmış iki halkın torunları olarak bize düşen ortak sorumluluk, yüzyılın yaralarını sarıp, insani bağlarımızı yeniden tesis etmektir.

Türkiye, bu sorumluluğa kayıtsız kalmayacak, dostluk ve barış için elinden geleni yapmaya devam edecektir. Bütün üçüncü taraflara da tarihi yaraları deşmek yerine, adil hafızaya ve ortak barışçıl geleceğe dayalı bir tutum benimsenmesi çağrısında bulunuyoruz.

Bu duygu ve düşüncelerle, 1915 yılında, tehcir sırasında hayatını kaybeden Osmanlı Ermenilerini bir kez daha saygıyla anıyor, çocuklarının ve torunlarının acılarını paylaşıyoruz.”

Ermenice 24 Nisan Açıklaması:

ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏ ՅԱՐԳԵԼԻ ԱՀՄԵՏ ՏԱՒՈՒԹՕՂԼՈՒԻ ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆԸ ՕՍՄԱՆԵԱՆ ՀԱՅԵՐՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐԵԱԼ ՈՐՈՆՔ ԿԵԱՆՔԷՆ ՀԵՌԱՑԱԾ ԵՆ ՕՍՄԱՆԵԱՆ ԿԱՅՍՐՈՒԹԵԱՆ ԱՆԿՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆԻ ՄԷՋ

Օսմանեան Կայսրութեան վերջին տարիներուն տարբեր ցեղային ու կրոնական արմատ ունեցող բազում օսմանյան քաղաքացիները ովքեր ապրած են դարերով խաղաղութեան ու եղբայրութեան մէջ, ապրեցան մեծ ցաւեր որոնք յիշողութիւններու մէջ թողած են խորին հետքեր:

Որպէս Առաջին համաշխարհային պատերազմի պայմաններու մէջ այս ցաւերը ապրած եւ տարբեր ցեղային ու կրոնական արմատ ունեցող ազգերու թոռները, մենք կը հասկնանք այն բոլոր տեղի ունեցածները, յարգանքով կը յիշենք այն կեանքէն հեռացած ամնեղ օսմանյան հայերուն ու ցաւակցութիւն կը յայտնենք անոնց թոռներուն:

Թուրքիայի համար պատմական ու մարդկային պարտականութիւն մըն է տէր կանգնել օսմանյան հայերու յիշողութեան ու հայկական մշակութային ժառանգութեանը:

Այս առումով, այս տարի Ապրիլի 24-ին, օսմանեան հայերը Պոլսո Հայոց պատրիարքարանի կողմէ կազմակերպուելիք կրոնական արարողութեամբ մը պիտի յիշատակուեն ինչպէս ամբողջ աշխարհի մէջ, նոյնպես ալ Թուրքիայի մէջ:

Ինչպէս նշուած է մեր Հանրապետութեան Նախագահ Յարգելի Ռեճեփ Թայյիփ Էրտողանի, երբ Նա վարչապետ էր, 2014 թուականի ապրիլի 23-ին տարածած ուղերձի մէջ, շատ աւելի իմաստալից կ’ըլլար յիշել օսմանեան հայերը՝ «Թուրքիան ու Հայաստանը, միասին, իրենց պատշաճ արարողութեամբ մը»:

Մենք կը մտածենք որ այս հասուն ու առաքինի կեցուածքը պիտի իրականացուի, երբ պատմութիւնը չօգտագործուի որպէս քաղաքական գործիք:

Մեր վաղեմի Անատոլիական քաղաքակրթութիւնը սորվեցնել է պատմութեան տէր կանգնելը, մեր ուրախութեան ու ցաւը միասին յիշելը, մեր վերքերը միասին վիրակապելն եւ ապագային միասին նայելը:

Հրանդ Տինքը մահուան օրուա կապակցութեամբ 2015 թվականի հունվարի 20-ին իմ տարածած ուղերձի մէջ ինչպէս արտայայտեցի «հնարաւոր է երկու վաղեմի ժողովուրդը հասնել այն հասունութեան որ անոնք կրնան իրար հասկնալ ու ապագային միասին նայել:»

Այսօր ալ, որպէս մեր պատմական պատասխանատուութեան ու մարդկային պարտականության անհրաժեշտութիւն, առանց ցաւերու մեջ խտրություն դնելով, յարգանքով կը յիշենք հարիւր տարի առաջ տեղի ունեցած իրադարձութիւններու մէջ մահացածները:

Միւս կողմէ մենք կը մտածենք որ մեր ցաւերը թեթեւացնելու համար կարեւոր է անցեալի հետ անկեղծօրէն առերեսուել այնքան, որքան յիշատակել կեանքէն հեռացածները:

Հնարաւոր է սահմանել առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ տեղի ունեցածներու պատճառներն ու պատասխանատուները:

Բանն այն է որ ամէն ինչը հաւասարեցնելով բառի մը, պատասխանատուութիւնը ընդհանրացումներէն օգտագործելով միայն թուրք ժողովրդի վրայ գցելը ու նոյնիսկ դա ատելութեան արտասանութեամբ մը միացնելը խնդրական է թէ՛ խղճի թէ ալ իրաւական առումով:

Հարիւր տարի առաջ թուրք ու մուսլուման օսմանեան քաղաքացիներու ենթարկուած բռնագաղթի ու կոտորածներու խոր հետքերը այսօր ալ յիշողութիւններու մէջ են:

Այս իրողութիւնը անտեսելը, ցաւերու մէջ խտրութիւն դնելը ոչ միայն սխալ է պատմական առումով այլեւ խղճի առումով ալ անընդունելի է:

Ինչպէս մեր ետեւ մնացած տարիները ցոյց տուին որ բախուող յիշողութիւններու միմիեանց ստիպումը ոչ արդիւնք մը պիտի տայ:

Այս շրջանակի մէջ, պէտք է յարգանք ցուցաբերել ամբողջ օսմանեան քաղաքացիներու յիշողութեան ու խղճին, ականջ տալ իրենց ձայներին:

Արդար յիշողութիւնը, համակրանքը, հարգալիր լեզուն մըն եւ տրամաբանական ու առարկայական հայեացքը բաւական է ճշմարտութեան հասնելու համար:

Թուրքիան հայթայթելով միջավայր մը ուր ազատօրէն կը խօսուի ու անկախօրէն կը քննուի ամբողջ տեսակէտները, կը հարցաքննուի ամէն տեսակ փաստաթուղթն ու գիտելիքը, կարեւոր դրական քայլեր կը ձեռնարկէ ընդհանուր ապագայի կառուցման նպատակակէտի ուղղութեամբ :

Որպէս հարիւր տարի առաջ ուրախութեան ու տրտմութեան մէջ նոյն ճակատագիրը կիսած երկու ժողովրդի թոռները մեզ վրայ ընկած ընդհանուր պատասխանատվությունը, դարի վերքերը վիրակապելով մարդկային կապերը կրկին հաստատելն է:

Թուրքիան անտարբեր պիտի չմնայ այս պատասխանատուութեանը ու պիտի շարունակէ ձեռքէն եկածը ընել բարեկամութեան եւ խաղաղութեան համար:

Բոլոր երրորդ կողմերուն ալ կոչ կ’ընենք որ պատմական վերքերը բացելու փոխարեն որդեգրել վերաբերմունք մը որը կը յենուի արդար յիշողության ու ըդհանուր խաղաղ ապագային:

Այս զգացում ու մտածումներով, անգամ մը եւս յարգանքով կը յիշենք այն օսմանյան հայերը ովքեր կեանքէն հեռացած են 1915-ին տեղահանութեան ընթացքի մէջ ու կը կիսենք անոնց երեխաներու ու թոռներու ցաւերը:

İngilizce 24 Nisan Açıklaması:

STATEMENT BY HIS EXCELLENCY MR. AHMET DAVUTOĞLU, PRIME MINISTER OF THE REPUBLIC OF TURKEY ON THE OTTOMAN ARMENIANS WHO LOST THEIR LIVES DURING THE LAST YEARS OF THE OTTOMAN EMPIRE

During the last years of the Ottoman Empire, a very large number of Ottoman citizens from different ethnic and religious backgrounds endured great suffering, leaving deep scars in their memories. They had all lived together for centuries in peace and harmony.

As descendants of nations with different ethnic and religious origins who endured these sufferings amid the conditions of the First World War, we understand what the Armenians feel. We remember with respect the innocent Ottoman Armenians who lost their lives and offer our deep condolences to their descendants.

It is both a historical and humane duty for Turkey to uphold the memory of Ottoman Armenians and the Armenian cultural heritage.

With this in mind, a religious ceremony will be held by the Armenian Patriarchate on 24 April this year and Ottoman Armenians will be remembered in Turkey, just as they will be across the world.

On this day, it would have been much more meaningful if Turkey and Armenia had been able to commemorate Ottoman Armenians together with a ceremony that befits both nations. This is what our President, Mr.Recep Tayyip Erdoğan, stated in his message on 23rd of April 2014, when the was the Prime Minister.

We believe that when history is no longer exploited for political purposes, such a mature and morally sound outcome can be attained.

Ancient Anatolian civilization teaches us to stand up for our history, to remember both our joys and pains, to heal our wounds collectively and to look to the future together.

As I declared in my message on 20 January 2015, on the anniversary of the passing away of Hrant Dink, “two ancient nations can demonstrate the wisdom to understand each other and to contemplate a future together”.

As a consequence of our historical responsibilities and humane mission, and without making any distinction among those who suffered, we respectfully remember today all those who lost their lives in those events that transpired a century ago.

We also believe that, in order to ease the ongoing suffering, it is just as important to face the past with honestly, as it is to remember the deceased.

It is possible to establish the causes of what happened in World War One and those who were responsible for it.

However, laying all blame – through generalizations – on the Turkish nation by reducing everything to one word and to compound this with hate speech is both morally and legally problematic.

The scars left by the exile and massacres that Turkish and Muslim Ottomans were subjected to a century ago are still vivid in our minds today.

To ignore this fact and discriminate between pains suffered is as questionable historically as it is mistaken morally.

Indeed, recent years have shown that nothing can be achieved by trying to impose conflicting narratives upon one another.

In this context, the memories and convictions of all Ottoman citizens must be heard and respected.

To reach the truth, it is sufficient to attain a just memory, empathy, respectful language and a reasonable and objective way of looking at things.

In Turkey, every viewpoint is freely expressed and openly debated. Documents and knowledge of every kind can be investigated. By providing these means, Turkey is taking significant and positive steps towards the building of a common future.

As descendants of two ancient peoples who a hundred years ago shared the same destiny whether in joy or in sorrow, our common responsibility and calling today is to heal century old wounds and re-establish our human ties once again.

Turkey will not remain indifferent to this responsibility and will continue to do its utmost for friendship and peace.

As such, we are calling on all third parties to adopt an approach based on just memory and a common peaceful future, rather than aggravating age old wounds.

It is with these feelings and thoughts that we once more commemorate with deep respect the Ottoman Armenians who lost their lives during the relocation in 1915 and we share in the grief of their children and grandchildren.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir