Balıklı Ermeni Mezarlığı
09/09/2014
Ermeni Milleti mi yoksa Ermeni Cemaati mi ?
14/09/2014

Televizyonda Haydarpaşa Garı ile ilgili bir program izlerken duymuştum , garın açılış günü bir Ermeni açılış konuşması yapmıştı. Uzun bir süre bu konuya değinemedim ancak hep aklımın bir köşesindeydi . Önce bu kişinin ismini araştırdım. Haydarpaşa Garı gibi ülke tarihinin dönüm noktalarından birisi olan önemli bir binanın ve hizmetin açlışında bir Ermeni vatandaş konuşma yaptığına göre önemli bir hizmeti dokunmuş veya önemli bir mevkiide olmalıydı. Araştırmalarım sonunda Bedros Hallacyan ismine ulaştım. Bedros Hallacyan Efendi, dönemin Nafia Nazırıydı.
Yani günümüz Türkçesiyle , Bayındırlık Bakan’lığı yapmıştı.

Ardziv Makriküği
Resmin altında Fransızca olarak Yeni Ticaret ve Bayındırlık Bakanı , B. Haladjian Effendi yazmakta

Bedros Hallacyan Efendi

Bedros Hallacyan Galatasaray Lisesi mezunu. 1892 tarihinde Paris’te Ticaret ve Hukuk Akademilerinde okuyarak Hukuk, Siyaset ve Ekonomi Bilimleri Doktorası yapmış. İstanbul’a döndükten sonra İttihat ve Terakki  Partisi’nin üyesi olarak 1908 yılında İkinci Meşrutiyet Meclisi’nde görev aldı.  1908 yılında kendisi gibi Ermeni olan Gabriel Noradunkyan’ın istifası sonrasında boşalan Nafia Nazırı koltuğuna oturdu. Bir buçuk yıl bu görevi sürdürdü. 1912 yılında Osmanlı delegesi olarak Uluslarası Paris  Finansörler Konferansı’na katılmıştı. 1914 yılında tekrar milletvekili oldu.

Haydarpaşa Çayırı’nda ilk gar binasının temeli 11 Mart 1872’de atılmıştı. İlk tren düdüğü 22 Eylül 1872 günü, Haydarpaşa-Pendik Hattı’nın tamamlanarak hizmete açılmasından sonra, Alman August Borsig marka lokomotifin çektiği 4-5 ahşap katardan oluşan katarlar ile başlamıştı.
Yapılan eski ve küçük Haydarpaşa İstasyon binası ve iskelesi gün geçtikçe artan ihtiyacı karşılayamaz hale geldiğinde, 
Sultan II. Abdülhamit Büyük Haydarpaşa Garı Binasının projesini başlatmıştı. II. Abdülhamit , 

“Bunca kilometre demiryolu yaptım memlekete, çelik rayların ucu Haydarpaşa’da. Koca binalarıyla liman yaptım yine belli değil. Bana o rayların denize kavuştuğu yere öyle bir bina yapın ki, ümmetim baktığında buradan bindim mi hiç inmeden Mekke’ye kadar gidilir desin” 

demişti.

30 Mayıs 1906 günü toplanan yüzlerce kişinin katıldığı bir törenle temeli atılan yeni gar binası, 
19 Ağustos 1908 tarihinde işletmeye açılmış, açılışın ardından binanın bir bölümü ve yolcular için yapılan bekleme salonları hizmete girmiş ve inşaat sürerken, 1909 senesi başlarında yanmış, yeniden onarılarak ve tüm tesisler tamamlanarak 4 Kasım 1909 günü açılabilmiştir.

 

Haydarpaşa yeni garın açılış töreninde Bedros Hallacyan 

Açılış törenine Padişah Sultan Reşat adına Başyaver Hurşit Paşa ile Başmabeyinci Lütfi Simavi Bey görevlendirilmiş ve Nafia Nazırı (Bayındırlık Bakanı) Bedros Hallacyan Efendi de bir söylev vermişti. 
Bedros Hallacyan’ın söylevi bittikten sonra adet olduğu üzere müteahhit ülke adına da Ferdinand Kautz’a söz verilmişti.Kautz kürsüye çıkarak elindeki kağıda baka baka, güçlükle de olsa anlaşılır bir şekilde herkesin şaşkın bakışları arasında Türkçe bir konuşma yapmıştı. Törende hazır bulunan gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın da çok şaşırmış ve bu ilginç durumun nasıl olabildiğini Nafia Nazırı Bedros Hallacyan’a sorunca, o da;
 
“ Monşer, bu herifler Osmanlı topraklarında bulunuyorlar, burada çalışıp para kazanıyorlar. Bir resmi kûşatta (açılışta), resmi nutuk Türkçe olmak lazım değil mi? Türkçe’den başka söz söyletmem, hepinizi berbat ederim, dedim. Nutku Almanca harflerle yazdırttım, Türkçe Okuttum!..”
diyerek duruma açıklık getirmişti.

 

Gar Binası denize çakılacak kazıklar üzerinde yükselecekti, bunun için buharlı şahmerdanlar yardımıyla aylar süren bir çalışmayla beş katlı yapının temellerini oluşturacak olan, her biri 35×35 cm kesitinde, 21 metre uzunluğunda ve suya karşı yalıtılmış tam 1700 kazık çakılmıştı.

Kaynakça : http://lcivelekoglu.blogspot.com.tr/2013/11/4-kasim-104-yil-once-bugun-haydarpasa.html

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir