Kevork Nalbandian (Nalbandyan) “Etiyopya Ulusal Marşı” bestecisi… Evet okuduğunuz cümle biraz değişik gelebilir, hatta inanmakta zorluk bile çekebilirsiniz.. Bizler de ilk öğrendiğimizde şaşırmıştık. Tabii ki Etiyopya’da yaşayan Ermeniler konusunda detaylı olmasa da bilgi sahibiydik. Etiyopya Ermenileri de umarız farklı bir yazımızın konusu olur..

Antep’li Kevork Nalbandian ve Etiyopya Prensi

Kevork Nalbandian (Nalbandyan) Antep doğumlu..1924’te Etiyopya Prensi Ras Tafari Kudüs’ü ziyaret etti. Çevresiyle birlikte Ermeni Mahallesi’nde yürürken, yürüyen kırk çocuklu bir grupla karşılaştı. Müzisyen olan bu gençler, yetenekleri ile genç prens üzerinde derin bir etki bıraktı.

Genç müzisyenleri araştıran Tafari, onların 1915 Ermeni Tehcirinin yetimleri olduklarını öğrendi ve Kudüs Ermeni Patrikhanesi’nden izin alarak bu yetimleri evlat edindi ve yanında Adis Ababa’ya götürdü. Bu çocuklara Arba Lijoch (Amharca Kırk Çocuk) denildi. Etiyopya’da önümüzdeki birkaç on yıl boyunca ortaya çıkan ve gelişen müzikal bir rönesansın başlangıcı olacaktı.

Etiyopya Milli Marşı

Tafari 40 yetimin müzik eğitimi almasını sağladı. Barınma ihtiyaçlarını karşıladı. Müzik yönetmeni Kevork Nalbandian’ı (Nalbandyan) bu çocukları yetiştirdi. Kevork da bu yetimler gibi 1915 yetimlerindendi. Modern Etiyopya müziğinde ağırlıklı olarak pirinç enstrümanlar kullanan bir gelenek başlatan Royal Imperial Brass Band’ı kurdular. Tafari çocukların yeteneklerinden çok etkilendi ve 2 Kasım 1930’da taç giyme töreninde 40 yetimin performansı eşliğinde Haile Selassie I olarak Etiyopya İmparatoru olacakken Kevork Nalbandian’ın bestelediği Etiyopya milli marşını çaldılar..

Etiyopya Milli Marşı : https://www.youtube.com/watch?v=PIE3iDI7klA

Haile Selassie, Derg adlı askeri cunta tarafından devrilene kadar Etiyopya bu marşı milli marş olarak kullandı. Askeri cunta iktidara geldikten sonra sokağa çıkma yasağı uygulandı ve başkenti çevreleyen birçok gece kulübünün hareketli caz sahnesini etkin bir şekilde kapattı. Derg 1991’de son buldu.

Nerses Nalbandian

Amcası Kevork Nalbandian’ın müzikal mirasını, “Ethio-jazz” adlı farklı caz varyantının geliştirilmesinde etkili olan yeğeni Nerses Nalbandyan devraldı. 1959 yılında Etiyopya vatandaşlığı aldı. Daha önce Suriye’de yaşıyordu. Keman, piyano ve saksafon çalabiliyordu. Amcası 1949 yılında emekli olduktan sonra Addis Ababa’da ülkenin önemli müzik kurumlarının başında amcasının görevlerini devraldı. Bu kurumlardan İmparatorluk Muhafızları, Polis Orkestrası, Addis Ababa Belediye Orkestrası, Hayle-Selassie Tiyatrosu orkestrası sayılabilir…

Toplum hayatına yön vermiş veya hikayeleri ile yüreklerimize dokunmuş diğer insanlar…